|
собит эдилар. Ёки шу қилаётган нафақалари Аллоҳ рози бўладиган жойга тушишда собит бўлишини исташиб, бу ишни қилдилар. Ҳар иккиси ҳам бу сўзнинг мафъулун лиажлиҳиликдан кўра, ҳолликка биноан насб бўлиши рожиҳроқлигига қаринадир.
(كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ мисоли худди адирликдаги боққа ўхшайди) жаннат, боғ.
(رَبْوَةٍ ) сўзи сал тепаликроқ жойда жойлашган сертупроқ, серҳосил ер, деган маънони англатади.
(أَصَابَهَا وَابِلٌ шаррос қуйган ёмғир теккач) яъни, қаттиқ ёмғир.
(فَآتَتْ أُكُلَهَا хосилини қилган) яъни, мева берди, ҳосил берди.
(ضِعْفَيْنِ икки баробар) яъни, бошқа жойларга нисбатан икки баробар кўп мева берди, ҳосил берди.
(فَإِن لَّمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ энди агар унга шаррос қуйган ёмғир тегмаган бўлса, майдалаб ёққан ёмғир ҳам кифоя қилади) яъни, шудрингга ўхшаб кетадиган озгина ёмғир. Шунинг ўзи ҳам одатдаги ҳосилни беришга кифоя қилади.
Агар қаттиқ ёмғир ёғса, ҳосилни икки баробар кўп беради. Кўп ёмғир ёғмаса ҳам, одатдаги ҳосилни бераверади. Яъни, ҳар қандай ҳолатда ҳам ҳосил беради.
4. Кейин Аллоҳ Таоло ўз садақаларини миннату озор билан йўққа чиқарадиган кимсалар учун олдинги икки масалдан бошқа яна бир масал зарб қиляпти.
Биринчи масалда, ўз молини риё учун, хўжакўрсинга сарфлайдиган мунофиқ тасвирланганди.
Иккинчи масалда бундай нафақанинг силлиқ тош устидаги тупроққа ўхшаши, агар қаттиқ ёмғир ёғса, ундан асар ҳам қолмаслиги айтилганди.
Мана бу оятдаги учинчи масалда эса у шундай тасвирланади: Бир улкан боғ эгаси бўлиб, у ўз боғидан фойдаланиб, эҳтиёжларини қондириб юрарди. Ёши бир жойга бориб қолганида унга ёрдам берадиган балоғат ёшига етган зурриёди ҳам йўқ эди. Мана шу пайтда унинг боғи ёниб кетди. У эса қариб қолгани туфайли энди боғини тузата олмайди. Зурриёди ҳам ҳали кичик бўлиб, унга ёрдам беролмайди. Мана бу фожеавий мусибат!
Демак, ўз садақаларини миннату озор билан йўққа чиқарган кимса ўзининг тирикчилик манбаи унга энг муҳтож бўлиб турган бир пайтида ёниб кетган кимсага ўхшайди.
Бу масал ҳис этиладиган масалдир. Ҳеч қандай молу фарзанд асқотмайдиган, Аллоҳнинг олдига саломат қалб билан боришдан бошқа нарса фойда бермайдиган кунда кишининг ўзи қилган садақаларидан фойдалана олмасдан ўз боғидан унга энг муҳтож
142-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232